تاثیر چهار هفته تمرین پلیومتریک همراه با مصرف امگا3 بر غلظت سرمی bdnf و crp مردان فعال

1-1. مقدمه فعالیت بدنی تغییرات متعددی را در سراسر بدن ایجاد می کند. یکی از انواع فعالیت بدنی تمرینات پلیومتریک می باشد که به طور گسترده ای در افزایش قدرت و حداکثر قدرت در مدت زمان کوتاهی استفاده می شود. تمرینات پلیومتریک در درجه اول به منظور افزایش حداکثر قدرت و توانایی پرش استفاده می شود که با یک توالی و ترتیب ماهیچه و عمل خاصی مشخص می شود ]1.[ اما این تمرینات تغییرات نامطلوبی را در بدن ایجاد می کند. یکی از این تغییرات ایجاد التهاب و تولید شاخص های التهابی می باشد. یکی از شاخص های التهابی که می تواند تولید وافزایش پیدا کند crp می باشد. crp از پروتئین های فاز حاد است که در حین عفونت، التهاب و آسیب بافتی، به طور چشم گیری افزایش می یابد. اغلب از طریق کبد در پاسخ به میانجی های التهابی خونی ساخته و به خون ریخته می شود. اندازه گیری crp به علت افزایش سریع آن در آغاز ضایعه بافتی و کاهش سریع آن به محض بهبودی، بهترین راه تشخیص ضایعات بافتی است ]2.[ برای کاهش سطح التهاب به دنبال اجرای فعالیت بدنی و انقباضات عضلانی از روش های گوناگونی استفاده شده است. یکی از این روش ها مصرف مکمل های غذایی مجاز می باشد. امگا3 از اسیدهای چرب ضروری می باشد که بدن قادر به تولید آن نیست و باید از طریق مصرف مواد غذایی تامین گردد. اسیدهای چرب امگا3 به دو دسته epa و dha دسته بندی می شوند. امگا3 در عملکرد صحیح سیستم های عصبی، تولیدمثل، ایمنی، قلب وعروق، فرایندهای بیوشیمیایی، تنظیم تقسیم سلولی، تنظیم فشار خون و گاهی التهاب وعملکردهای دیگر مشارکت می کند. مصرف امگا3 با کاهش عوامل التهابی مرتبط با بیماریهای قلبی عروقی مرتبط است. نشان داده شده که مصرف امگا3 وامگا6 با کاهش تولید پیش سازهای عوامل التهابی همراه است ]3.[ پروتئین عامل نوروتروفیک مشتق از مغز (bdnf) یکی از اعضاء خانواده نوروتروفین هاست که نقش های مختلفی برای آن مشخص شده است. مقابله با التهاب جدیدترین نقش پیشنهادی این پروتئین می باشد. در نتیجه افزایش آن را می توان به دنبال التهاب انتظار داشت. با توجه به یافته های پیشین مبنی بر تأثیر افزایش امگا3 بر سطوح bdnf، و نقشی که این دو عامل در التهاب ایفا می کنند، و همچنین ایجاد التهاب به دنبال تمرینات پلیومتریک که ناشی از جزء برونگرای آن می باشد، مطالعه حاضر طراحی شده است. 1-4. اهداف پژوهش 1-4-1. هدف کلی: تعیین اثر 4 هفته تمرین پلیومتریک همراه با مصرف امگا3 بر سطوح سرمیbdnf و crp در دانشجویان مرد سالم 1-4-2. اهداف ویژه 1. تعیین اثر 4 هفته تمرین پلیومتریک بر سطوح سرمیbdnf 2. تعیین اثر 4 هفته مصرف امگا3 بر سطوح سرمیbdnf 3. تعیین اثر 4 هفته تمرین پلیومتریک همراه با مصرف امگا3 بر سطوح سرمیbdnf 4. تعیین اثر 4 هفته تمرین پلیومتریک بر سطوح سرمیcrp 5. تعیین اثر 4 هفته مصرف امگا3 بر سطوح سرمیcrp 6. تعیین اثر 4 هفته تمرین پلیومتریک همراه با مصرف امگا3 بر سطوح سرمیcrp 7. تعیین ارتباط بین مقادیر bdnf و crp گروه تمرین به دنبال 4 هفته تمرین پلیومتریک 8. تعیین ارتباط بین مقادیر bdnf و crp گروه مکمل به دنبال 4 هفته مصرف امگا3 9. تعیین ارتباط بین مقادیر bdnf و crp گروه ترکیب به دنبال 4 هفته تمرین و مصرف مکمل 10. تعیین اثر 4 هفته تمرین پلیومتریک بر اجرای پرش عمودی آزمودنی ها -6. پروتکل تحقیق و نحوه اجرای آن دو هفته پس از دوره آشنایی و آموزش تکنیک های اجرایی، برنامه تمرینی آزمودنی ها شامل تمرینات پیشرونده پلیومتریک، به صورت دو روز در هفته اجرا شد. این تمرینات به نحوی بود که بین جلسات 72 ساعت فاصله استراحت وجود داشت. در هر جلسه ابتدا 10 دقیقه دوی نرم و حرکات کششی جهت گرم کردن اجرا می شد. سپس برنامه اصلی (شامل جست سرعتی، جست قدرتی، پرش قیچی، پرش زانو بالا، لی لی از پهلو، لی لی مورب، پرش روی جعبه) ]151 [، به اجرا در می آمد و در پایان 5 دقیقه به سرد کردن اختصاص داده می شد. تعداد دوره ها و تعداد حرکات به صورت هفتگی افزایش پیدا می کرد. کلیه جلسات تمرین در ساعات عصر و تحت نظر محقق و دستیاران در زمین چمن فوتبال دانشگاه اجرا گردید. جدول3-1 برنامه تمرینی گروه تمرین پلیومتریک و گروه ترکیب در طول چهار هفته را نشان می دهد. جدول3-1. پروتکل تمرینی گروه تمرین پلیومتریک و گروه ترکیب هفته اول هفته دوم هفته سوم هفته چهارم جلسه اول جلسه دوم جلسه اول جلسه دوم جلسه اول جلسه دوم جلسه اول جلسه دوم جست سرعتی 10×3 10×3 10×3 10×3 10×4 10×4 10×4 10×4 جست قدرتی 6-4×3 6-4×3 12-6×3 12-6×3 12-6×3 12-6×3 12-6×4 12-6×4 پرش قیچی 6-4×2 6-4×2 6-4×2 6-4×2 6-4×3 6-4×3 8-6×3 8-6×3 پرش زانو بالا 6-4×3 6-4×3 6-4×3 6-4×3 8-6×3 8-6×3 10-8×3 10-8×3 لی لی از پهلو 6-4×2 6-4×2 6-4×3 6-4×3 8-6×3 8-6×3 8-6×3 8-6×3 لی لی مورب 6-4×2 6-4×2 6-4×3 6-4×3 8-6×3 8-6×3 8-6×3 8-6×3 پرش جعبه 6-4×3 6-4×3 8-6×3 8-6×3 10-8×3 10-8×3 12-8×3 12-8×3 3-7. نحوه مکمل گیری امگا3 و دستورالعمل های تغذیه ای مرتبط با آن کل مقدار مصرفی روزانه هر یک از افراد گروه های مکمل و ترکیب، 2000 mg امگا 3] 152 [، (تولید شده توسط شرکت داروسازی زهراوی ایران) و 1000 mg نشاسته بود که در 3 کپسول ژلی تهیه شده و3 بار در روز بعد از هر وعده غذایی توسط آزمودنی ها مصرف می شد. کپسول های ژلی دارونما با همان مقدار شامل نشاسته همراه زعفران طبیعی به مقدار خیلی کم جهت رنگ دهی ترکیب شد تا از نظر ظاهر و مزه با کپسول امگا3 مشابه باشد. سپس کپسول ها به وسیله دستیاران محقق و به شیوه دوسوکور هر هفته یک بار در جعبه های بدون مارک بین آزمودنی ها توزیع می شد. 3-8. نحوه اندازه گیری شاخص های تحقیق 3-8-1. اندازه گیری bdnf مقدار bdnf سرم با استفاده از کیت آزمایشگاهی و به روش آنزیم لینک ایمنواسی (elisa) و بر اساس دستورالعمل کارخانه سازنده کیت (boster biological ، چین) تعیین گردید. نتایج آزمایش توسط دستگاه reader –elisa (ststfax، آمریکا) بررسی شد. حداقل مقدار قابل اندازه گیری کیت bdnf 32/1 و حداکثر 2000 پیکوگرم در میلی لیتر و حساسیت برآورد این روش <2pg/ml بود. 3-8-2. اندازه گیری crp مقدار crp سرم با استفاده از کیت آزمایشگاهی و به روش ایمونوتوربیدیمتری و بر اساس دستورالعمل کارخانه سازنده کیت (bionic ، ایران) تعیین شد. حداقل مقدار اندازه گیری 2 و حداکثر 6 میلی گرم در لیتر و حساسیت mg/l 01/0 اندازه گیری شد. 3-8-3. پرش عمودی برای اندازه گیری پرش عمودی از دستگاه ارگوجامپ استفاده شد. به این ترتیب که ابتدا فرد پا برهنه و با لباس ورزشی بر روی دستگاه قرار می گرفت سپس اقدام به پرش می کرد به نحوی که زمانی که کف پا از روی دستگاه جدا می شد زانوها نباید در بالا جمع می شد. دستگاه مذکور زمان پرواز فرد در هوا را محاسبه و بر اساس آن میزان پرش را تعیین می کند. هر فرد سه بار اقدام به پرش می کرد و بهترین رکورد ثبت می شد. این تست یک بار قبل از شروع تمرینات و یک بار هم بعد از پایان تمرینات انجام شد. 3-8-4. تعیین درصد چربی بدن برای تعیین درصد چربی بدن از روش اسکین فولد به کمک کالیپر استفاده شد. به این ترتیب که هر اندازه گیری دو بار و با فواصل 15 ثانیه ای در نقاط سینه ای، شکمی و رانی ضخامت چربی زیر پوستی آزمودنی-ها اندازه گیری شد و سپس با استفاده از فرمول سه نقطه ای جکسون- پولاک درصد چربی بدن آزمودنی ها محاسبه گردید ]153.[ دانسیته بدن = 1093800/1 – 0008267/0 ( ) + 0000016/0( )2 – 0002574/0(x) = مجموع چربی زیر پوستی در سه نقطه x = آزمودنی سن درصدچربی = ](95/4 دانسیته بدن ) - 5/4 [ 100 3-9. نحوه خون گیری و تجزیه و تحلیل شاخص های خونی نمونه های خون در مرحله پیش (پایه) و پس آزمون (به دنبال 4 هفته تمرین) برای تعیین غلظت bdnf و crp سرم به دنبال 12 ساعت ناشتایی شبانه از ورید آنتی کوبیتال جمع آوری شد. نمونه های خون وریدی در حالت استراحت آزمودنی (حداقل 48 ساعت پس از فعالیت بدنی) گرفته شد و به درون لوله های سرمی از پیش سرد شده ریخته شد و اجازه داده شد تا به مدت یک ساعت در دمای اتاق لخته شود. سپس این نمونه ها در 1300 g به مدت 12 دقیقه و دمای 4 درجه سانتیگراد سانتریفیوژ شد. سرم بدست آمده در لوله های اپندورف تخلیه و در دمای80- درجه سانتیگراد تا زمان تجزیه و تحلیل ذخیره شد. از روش آنزیم لینک ایمونواسی (elisa) و با استفاده از کیت های مخصوص نمونه های انسانی بر اساس دستور کارخانه سازنده اندازه گیری ها انجام شد. 3-10. روش های آماری برای توصیف داده ها از روش های آماری توصیفی استفاده شد. به منظور استفاده از آزمون آماری مناسب با توجه به حجم نمونه در گروه ها، ابتدا به بررسی نرمال بودن توزیع متغیرهای مورد مطالعه از طریق آزمون کلموگروف-اسمیرنوف پرداخته شد. با توجه به طبیعی بودن توزیع داده ها، برای مقایسه میانگین اختلاف بین گروه ها از آزمون t مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی استفاده شد. محاسبه ها با استفاده از نرم افزار آماری spss نسخه 18 انجام و سطح معناداری آزمون ها 05/0 > p در نظر گرفته شد. نتیجه گیری نتایج پژوهش حاضر نشان دهنده اثر قابل توجه مصرف امگا 3 با و بدون تمرینات پلیومتریک بر افزایش سطوح سرمی bdnf می باشد. از طرف دیگر تمرینات پلیومتریک موجب افزایش bdnf نگردید. با توجه به نقش bdnf در سلامت توانایی های شناختی و حرکتی دستگاه عصبی، و تأثیر مثبت مصرف مکمل امگا 3 بر افزایش سطوح آن، ترکیب مکمل امگا 3 با تمرینات پلیومتریک راهکار مناسبی برای تحریک افزایش سطح آن می باشد. اما در مورد نقش پیشنهادی bdnf در التهاب تحقیقات بیشتری مورد نیاز می باشد.